Η τέχνη να λες «Όχι» -και να το εννοείς!
- Νίκος Αγάθος, Δημοσιογράφος
Όταν κάποιος φίλος σου ζητά μια χάρη ή σε προσκαλεί σε ένα πάρτι, είναι σίγουρο ότι αμέσως θα πεις «Ναι, θα το ήθελα πολύ!» ή «Ναι, ακούγεται υπέροχο!». Όταν όμως αυτά που σου ζητούν καθημερινά κάποιοι από τους γύρω σου νιώθεις ότι μπορεί να ξεπερνούν τα όρια της θέλησής σου ή της προσωπικής σου ανοχής, πόσο εύκολο είναι να πεις ένα ξερό «Όχι»;
Τα επικίνδυνα «Ναι» και τα αθώα «Όχι» στην εφηβεία
Είναι συνηθισμένο στους «μικρότερους» να θέλουν να ευχαριστήσουν τους «μεγαλύτερους» ή να αισθάνονται αναγκασμένοι λέγοντας συνεχώς «Ναι» σε όλα, αλλά αυτό καμιά φορά μπορεί να είναι απειλητικό για την ψυχολογία τους και τη σωματική τους ασφάλεια.
Εάν δεν το κατάλαβες, δεν μιλάμε μόνο για μια τυπική αυστηρότητα γονέων, καθηγητών και προπονητών που μεταφράζεται σε επίμονη πίεση για ολοένα και καλύτερες επιδόσεις, αλλά κυρίως για τις φρικαλέες περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης.
Φυσικά, το ίδιο επικίνδυνα «Ναι» μπορεί να εκφράσεις ακόμη σε μια παρέα συνομηλίκων σου, όταν (π.χ.) σου προσφέρουν τσιγάρο και αλκοόλ ή όταν σε πιέζουν να συμμετέχεις σε πράξεις που θεωρείς τελείως λάθος.
Πριν βγει αβίαστα από το στόμα σου το «Ναι» ενώ δεν το εννοείς και δεν το θέλεις πραγματικά, είναι σημαντικό το σκεφτείς καλά πριν απαντήσεις. Και εάν νομίζεις ότι πραγματικά δυσκολεύεσαι να πεις ένα δυνατό «Όχι», εδώ θα βρεις τις βασικές συμβουλές που θα σε βοηθήσουν να αναπτύξεις με θάρρος και αποφασιστικότητα μια αληθινά χρήσιμη δεξιότητα, που θα σε ακολουθεί σε όλη τη ενήλικη ζωή σου.
Πώς ένα «Όχι» που θα ξεστομίσεις μετατρέπεται σε ουσιαστική αντίσταση κατά της χειραγώγησης, καταξιώνοντας αυτόματα την υπόστασή σου
> Δεν είναι εγωισμός, είναι μια κίνηση βαθιάς και ουσιαστικής αυτοφροντίδας:
Το πιο σημαντικό άτομο στη ζωή σου είσαι εσύ, και γι’ αυτό έχεις την υποχρέωση να αρνείσαι καταστάσεις που έρχονται σε σύγκρουση με τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τα «θέλω» σου.
> Εάν είσαι διαρκώς «ΟΚ» με τους άλλους, δεν θα είσαι ποτέ «ΟΚ» με τον εαυτό σου:
Είναι υπέροχο να θέλεις όλοι οι γύρω σου να αισθάνονται ευχαριστημένοι με σένα, αλλά όταν δεν ικανοποιούνται παράλληλα και οι δικές σου ανάγκες, οφείλεις να βάζεις όρια -πριν οι απέναντί σου τα ξεπεράσουν.
> Μια άρνηση, πολλές φορές, είναι ένδειξη αμοιβαίου σεβασμού:
Ένα βεβιασμένο «Ναι», μπορεί να είναι πολύ χειρότερο από ένα υπεύθυνο «Όχι». H ειλικρίνεια και η αυθεντικότητα χτίζουν τις υγιείς σχέσεις.
Οι πολλές εναλλακτικές ενός επιβλητικού, σκέτου «Όχι»
Εάν ένα ξερό «Όχι», μπορεί να σου φανεί κάποιες φορές πολύ αυστηρό, επιθετικό, προσβλητικό ή αδύνατο να το ξεστομίσεις ακόμη και στους πιο στενούς φίλους, δες πόσο πιο διπλωματικά και αποστομωτικά μπορείς να το εκφράσεις, χωρίς καν να αναφέρεις την ίδια τη λέξη:
> Απλές δικαιολογίες καθημερινής χρήσης:
«Θα το σκεφτώ και θα σας πω»
«Θα δούμε. Και αύριο, μέρα είναι».
«Σόρι, αλλά δεν μπορώ τώρα/σήμερα. Έχω τρελό διάβασμα»
> Ευγενικές αποκρούσεις σε κάθε είδους ανεπιθύμητες (έως και επικίνδυνες) καταστάσεις:
«Ευχαριστώ, δεν θα πάρω»
«Νομίζω ότι θέλετε να με βάλετε σε μπελάδες»
«Έχω να ασχοληθώ με σπουδαιότερα πράγματα στη ζωή μου»
> Σοβαρές αντιρρήσεις μεταξύ «κολλητών»:
«Σ’ αγαπώ, σε σέβομαι, αλλά λυπάμαι, δεν μπορώ να συμφωνήσω μαζί σου»
«Απορώ με αυτό που μου λες. Πόσο πιο χαμηλά θα πέσεις;»
«Μην με πιέζεις. Είσαι μόνος σου σ’ αυτό»
> Ακραίες αρνήσεις, σε κάθε περίπτωση που νιώθεις ότι ξεπερνιούνται τα προσωπικά σου όρια:
«Ξέχασέ το, δεν υπάρχει περίπτωση»
«Αυτά τα πράγματα με αρρωσταίνουν»
«Στοπ! Ως εδώ!»
Το να μάθεις γιατί και πώς να λες «Όχι» όταν και όποτε απαιτείται πραγματικά, είναι μια δύσκολη «τέχνη», την οποία όσο εξασκείς καθημερινά σε εσωτερικό επίπεδο τόσο θα αποκαλύπτεται ο ειλικρινής, αυθεντικός και κατασταλαγμένος εαυτός σου απέναντι προς όλους -«μικρούς» και «μεγάλους».
Επιπλέον πληροφορίες και πηγές:
Πώς να λες OXI χωρίς να νιώθεις ενοχές
……………………………………………………………………………….
Μόνο για κορίτσια: Πώς να λες ΟΧΙ στο αγόρι (σου) που σε πιέζει για σεξουαλική σχέση
